sytuacja polaków w trzech zaborach, Szkoła, historia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
SYTUACJA POLAKÓW W TRZECH ZABORACH:
ROSJA
:
- najcięższa sytuacja Polaków, stosowano bezprawne
metody rusyfikacji, wraz z oporem Polaków wzrastała
brutalność zaborcy, stosowano gł. metody administ.
- represje wzrastają po upadku powst. styczniowego:
#konfiskaty majątków - 1660 #kontrybucja 5% #wprow.
stan wojenny na aż 50 lat #uderzono w kościół katolicki
tzn likw. diecezji, konfiskaty dóbr, zamykano klasztory#
likwidacja kościoła unickiego poza granicami Królestwa
#rozpoczęły się deportacje w głąb Rosji #zakaz kupna
ziemi przez Polaków #zakaz publicznego posługiwania
się j. polskim#
likwidacja odrębności K. Polskiego:
*przestaje ono istnieć *na jego miejsce powstaje Kraj
przywiślański czyli prowincja rosyjska na czele z gen.
gubernator, który otrzymał szerokie uprawnienia *prowi-
ncję podzielono na 10 guberni *zlikwidowano rady i sek-
retariat K.P. *instytucje podporządkowano min. w Peter-
sburgu * zrusyfikowano urzędy *likwidacja odrębności
budżetowej *bank polski został filią rosyjską *utw.
W-wski okrąg naukowy podległy Peters.*j.rosyjski
stał się wykładowym*likwidowano polskich towarzyst
*rozwinął się system donosicielstwa *zamk. szkołę gł.
w W-wie i utw. rosyjski uniwersytet.
NIEMCY
:
- polityka germanizacji była stosunkowo groźniejsza
od poprzedniej nimo iż była prowadzona zgodnie z
prawem oraz Polacy mogli się bronić - preferowano germ.
dobrowolną - główne metody to prawa specjalne : #ustawa
o Kulturkampfie (1871-83) objęła całe Niemcy z inicj.
Bismarck'a. Była to polityka przeciw k. katolickiemu. Wprow.
surowe ustawy m.in.: *
duchowni musiełi zdawać egzaminy
z kult. niemieckiej
, *
kontrolowano terść kazań
, *
przejęto
kontrolę nad kształc. księży i osadą stan. kościelnych
,
odebrano akta stanu cywilnego
, *
przejęto zwierzchnictwo nad szkolnictwem
.
-gdy Kulturkanpf nie odnosi sukcesu zniesiono go, lecz pozostawiono na ter. polskich
gdyż kościół był ostoją polskości, - wpr. j. niemiecki jako wykładowy, -zniemczano nazwy,
-walka w myśl 'austrotten' czli wykorzenić
-wprowadzono USTAWY SPECJALNE: #Rugi pruskie w 1885r. czyli nakaz usunięcia z
granic Niemiec Polaków bez obywatelstwa # 1886 utw. Komisję Kolonizacyjną która za
zadanie miała wykupywanie ziemi z rąk Polaków # 1894 powst. Związek popierania
niemczyzny w marchiach wsch. od 1899 r. tzw. HAKATA
-nasilenie walk z polskością gdy kanclerzem zostaje Bulow (1900 - 1909). Wydano kilka
antypolskich ustaw: #1901 zakaz nauczania w j. polskim #1903 nadzwyczajny dodatek
dla urzędników # 1904 zakaz wznoszenia bud. na nowo zakupionych ziemiach bez
zezwolenia # pozwolenie na przymusowy wykup polskich majątków # 1908 ustawa
kagańcowa czyli zakaz urzywania j. polskiego na zebraniach publicznych
GALICJA: - posiadała autonomię od 1867 r. - spolszczono admin. - j. polski urzędowy -
wpr. polską szkołę - urzędo obejmowali Polacy - rozwijała się kultura - istniały
uniwersytety - od 1861 działał sejm krajowy wybierany przez system kurialny - Galicja to
centrum kultury polskiej : #obchody narodowe # polskie sztuki w teatrach #stawiano
pomniki # drukowano prasę i pol. książki # zaczyna się kształtować kadra polskich
nauczycieli i urzędników.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]