SystemyOperacyjne, Systemy operacyjne i sieci komputerowe, Egzamin technik informatyk
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
OPROGRAMOWANIE KOMPUTERÓW
KOMPUTER = HARDWARE +
SOTFWARE
KATEGORIE OPROGRAMOWANIA:
1. Oprogramowanie systemowe
–
Systemy operacyjne
–
Systemy zarządzania bazami danych
2. Oprogramowanie aplikacyjne
–
Edytory tekstu
–
Arkusze kalkulacyjne
–
Bazy danych
–
Programy graficzne
–
Programy multimedialne
–
Przeglądarki internetowe
–
Komunikatory
–
Programy pisane przez użytkowników dla własnych potrzeb (programy
naukowe, inżynierskie itd.)
–
Inne
SOFTWARE ZARZĄDZA PRZETWARZANIEM
INFORMACJI PRZEZ HARDWARE.
SYSTEMY OPERACYJNE
Pierwsze programy pisane były dla konkretnych komputerów
(produkcja jednostkowa, małoseryjna).
Koncepcja von Neumanna – oddzielenie programów użytkowych od sprzętu.
Programy nie powinny współpracować ze sprzętem,
ale z
programem zarządzającym.
SYSTEM OPERACYJNY
– program zarządzający niezależny od sprzęty, umożliwia-
jący wymianę programów,
organizujący dostęp do procesora i wszystkich urządzeń komputera.
UŻYTKOWNIK ODWOŁUJE SIĘ NIE DO SPRZĘTU (HARDWARE),
ALE DO SYSTEMU.
System operacyjny (SO) działa jak gospodarz organizujący pracę: sprawdza stan
sprzętu, przyjmuje dane, wysyła informacje w odpowiednie miejsca, zarządza cza-
sem procesor, komunikuje o błędach, wysyła przetworzone informacje do użytkowni-
ka (użytkowników).
SO to duże skomplikowane programy
108
Pierwsze SO –
programy zamknięte
, związane z daną firmą
i produkowanym przez nią sprzętem.
Współczesne SO –
systemy otwarte
, niezależne od producentów sprzętu, pozwalają-
ce na korzystanie ze sprzętu wykonanego zgodnie z określonymi standardami (mię-
dzynarodowymi ustaleniami, protokółami, normami itp.).
ARCHITEKTURA SYSTEMÓW OPERACYJNYCH
1. Monolityczna – jądro systemu stanowi jeden monolityczny program bez okre-
ślonej struktury (przykład: DOS).
2. Warstwowa – program z ustaloną hierarchią poleceń systemowych, od naj-
prostszych do najbardziej złożonych (przykład: WINDOWS).
3. Modułowa (klient/serwer) – system w którym aplikacje (programy użytkowe) są
widziane przez SO jako klienci serwera, dostarczającego im swoich usług (ba-
zy danych, programy sieciowe i internetowe, przykład: programy peer-to-peer
P2P, program SETI).
Komputery domowe (PC) – systemy przechowywane w pamięci RAM i na HDD.
Komputery duże – systemy ładowane z pamięci zewnętrznych,
których instalacja może zajmować wiele godzin pracy.
SO to zbiór specjalnych programów zarządzających pracą systemu komputerowego,
ułatwiających komunikowanie się ze sprzętem oraz wykonywanie aplikacji.
SYSTEM OPERACYNY UKRYWA PRZED UZYTKOWNIKIEM WSZYSTKIE ZAWI-
ŁOŚCI WEWNĘTRZNEJ BUDOWY KOMPUTERA.
MODEL SYSTEMU KOMPUTEROWEGO
Sprzęt (hardware) – czysty komputer
Zarządzanie procesorem
(synchroniza-
cja, koordynacja procesów)
Zarządzanie pamięcią
Zarządzanie urządzeniami we/wy
ZARZĄDZANIE INFORMACJĄ (plikami)
Użytkownik 1 Użytkownik 2
…
Użytkownik n
109
SYSTEM OPERACYJNY
Sprzęt
HARDWARE
DOS, Windows, Linux
BIOS
SO
SYSTEM OPERACYJNY:
DOS, Windows, Linux
Powłoka
GUI (Graphic User Interface), shell
Aplikacje
Word, Excel, Corel, multimedia, ....
SOFTWARE
UŻYTKOWNIK
PODSTAWOWE ZADANIA SO
1. Zarządzanie zasobami maszyny (rozpoznanie zasobów, oprogramowanie
urządzeń (interfejsy), optymalizacja pracy itd.).
2. Gromadzenie informacji w pamięciach wewnętrznych i zewnętrznych, zarzą-
dzanie informacją (budowa struktury danych – katalogi, foldery, partycje).
3. Udostępnianie użytkownikowi tzw.
maszyn wirtualnych
, czyli dobór urządzeń,
programów, dostępu do pamięci potrzebnych dla funkcjonowania konkretnej
aplikacji, np. edytora tekstu WORD czy programu multimedialnego. Maszyny
wirtualne pracują w układzie klient/serwer.
4. Wielozadaniowość – możliwość realizacji kilku zadań jednocześnie (każda
aplikacja otrzymuje swoją maszynę wirtualną).
5. Wielodostępność – umożliwienie korzystania z zasobów maszyny prze wielu
użytkowników (administrator, definiowanie zasobów dla poszczególnych użyt-
kowników, system haseł).
6. Komunikacja z użytkownikiem (interfejs użytkownika).
7. Komunikacja z innymi użytkownikami (sieci lokalne, drukarki sieciowe, dostęp
do Internetu).
110
WARSTWY OPROGRAMOWANIA KOMPUTERA
Oprogramowanie użytkowe
Oprogramowanie narzędziowe
SYSTEM OPERACYJNY
Oprogramowanie techniczne
PORÓWNANIE
SYSTEMU MONOLITYCZNEGO I WARSTWOWEGO
APLIKACJA
APLIKACJA
API
Application Programming Interface
DOS
System plików
Sterowniki
dla aplikacji
Niezależne moduły:
GDI Kernel User Inne
BIOS
SPRZĘT
Sterowniki
SPRZĘT
Struktura systemu DOS
Struktura systemu WINDOWS
Kernel – jądro systemu (procesor, pamięci, …)
GDI – operacje graficzne
User – klawiatura, mysz, operacje graficzne
111
SYSTEM OPERACYJNY DOS
DOS – Disk Operating System
1981 – DOS 1.0
……….
1987 – DOS 3.30
……….
1993 – DOS 6.0
1995 – DOS 7.00, do współpracy z WINDOWS 95 i 98.
Wersje
: MS DOS (Microsoft), PC DOS (IBM), DR DOS (Digital Research), Apple DOS.
CHARAKTERYSTYKA: 1 komputer – 1 użytkownik – 1 zadanie
(system jednozadaniowy, niezapewniający ochrony danych,
niezarządzający zasobami komputera a jedynie obsługą systemu plików).
System mało przyjazny dla użytkownika – wydawanie skomplikowanych
poleceń w trybie znakowym.
Podstawowa wada – złe zarządzanie pamięcią w pierwszych wersjach DOS.
Błędy te przeniosły się na wersje późniejsze.
Pierwsze wersje systemu WINDOWS (wersje 3.0, 95) były nakładkami na system
DOS i odziedziczy wszystkie błędy DOS.
W obecnym rozumieniu DOS trudno jest nazwać systemem operacyjnym.
112
[ Pobierz całość w formacie PDF ]