SysRośGrzybFULL, I rok, II semestr, Systematyka roślin i grzybów, egzamin
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1. Systematyka i filogeneza rolin i grzybów 25.02.2014.r"'Kamienie milowe' w ewolucji rolin- od powstania Wszechwiata do 1. rolin lšdowych.//Do zastanowienia: Występowanie naturalne, a spontaniczne??Różne perspektywy na bioróżnorodnoć biologicznš:-krajobrazowe- różnorodnoć formacji rolinnych na danym terenie (pole, las, droga,...) (naturalne/antropogeniczne/porednie)-ekosystemowe (biocenotyczne)- też ma własne elementy składowe (np. las ma warstwy np. runa, drzew, krzewów, r.zielnych)-gatunkowe (florystyczne)- dotyczy gatunków-genetyczne (populacyjne)- w odrębie jednego gatunkuCele modułu:-zrozumienie przebiegu i mech. róż. się rolin i grzybów w toku ewolucji-poznanie zasad opisu i porzšdkowania organizmów oraz uwiadomienie roli klasyfikacji taksonomicznej w bad. naukowych i w praktyce-poznanie klasyfikacji i powišzań ewolucyjnych rodzin rolin i grzybów i poznanie ich przedstawicieliprof. dr hab. Bogdan Jackowiak; Zakład Taksonomii Rolin (p.2.19, wtorek 12.15-13.00 dziekanat) mail: bogjack@amu.edu.pl;strona zakładu: www.ztr.amu.edu.plprof. Piotr Szkudlarz (szkudl@amu.edu.pl)- koordynator ćwiczeńgrupa C- czwartek 13.35-16.35- ćwiczeniawarunki zaliczenia modułu: udział w wykładach; zaliczenie ćwiczeń i konwersatoriów; zaliczenie egzaminu (pisemny, ok. 24.06)literatuara polecana: " Botanika" Szweykowskich; PWN Warszawa" Zarys algologii" Kadłubkowskiej, PWN 75'" Zarys mikologii" Muller, Loeffler, PWRiL, 87' Warszawa" Geografia rolin" Korna i Medwecka-Korna, PWN Warszawa 99'" Taksonomia rolin i biosystematyka" Stace (tłum. Kuta, Ochyra, Przywara)Roliny: organizmy eukaryotyczne, pierwotnie samożywne, zdolne do fotosyntezy; większoć zawiera chloroplasty; ciany komórkowe z reguły z celulozy (rzadko chitynowe); cudzożywnoć jako zjawisko wtórneRoliny: glony (tylko zielenice i ramienice), mszaki, paprotniki, roliny nasienneKrólestwo: Viridiplantae/Plantae/RolinyPodkrólestwo: Chlorophyta/ZielenicePodkrólestwo: Strepthophyta/Streptofity: Telomophyta/Roliny telomowe: Ramienice//" Protozoologia" Rabbe'ego- w ramach żartu" Kamienie milowe" w makroewolucji rolin:-10-15 mld. lat Powstanie Wszechwiata-4,5-5 mld. lat Powstanie Ziemi-3,5 mld. lat Pierwsze org. prokariotyczne-1,5 mld. lat Powstanie k. eukariotycznej wyposażonej w chloroplasty-400-450 mln lat Pierwsze roliny lšdowe (Sylur)-120-125 mln lat Powstanie rolin kwiatowych (z kwiatem słupkowym) (Kreda)Fazy:1.Od bezjšdrowych cyanobakterii do fototroficznych org. eukariotycznych. Przez 2 mld. lat- TYLKO proste Prokaryota-Teoria kompartmentacji:-stopniowa komplikacja budowy komórki prokaryotycznej-zwielokrotnienie mat. gen.-stopniowe odgrodzenie jego częci przez zaginajšcš się do wnętrza błonę komórkowšTeoria endosymbiozy:-pierwotna (2 błony chloroplastu) i wtórna (4 błony chloroplastu)Konwersatoria- organizacja:w grupach 4-osobowych, losujemy temat, robimy pracę pisemnš na 1 stronę maszynopisu, za każdym razem inna osoba referuje, min. 5x zabrać głos na wykładzie++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++==========================================================================++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++2.Systematyka rolin i grzybów 04.03.2014.rGlony: kolonie, plechy (nitkowata, komórczakowa)Teorie o powstaniu rolin lšdowych:-Interkalacyjna (antytetyczna)-zielenice bez przemiany pokoleń- przodkowie rolin lšdowych,-sporofit- wytwór ewolucji rolin lšdowych, a w pierwszych fazach rozwoju zwišzany jest z gametofitem tworzšc zarodek,-mszaki- naturalne przedłużenie zielenic ramienicowatych,-najbliższy krewny rolin lšdowych to tarczowłos (Coleochaete sp.) z zielenic ramienicowtych (zygota na r. macierzystej, otaczajšca się płonnymi niciami; zawiera sporopoleninę, sub. typowš dla r. lšdowych)-pierwotne wštrobowce plechowate- podstawa ewolucji rolin lšdowych; z zielenic mszaki, z mszaków paprotniki i nagonasienne, z nagonasiennych -> okrytonasienne-Homologiczna (izomorficzna)-glony, które dały poczštek rolinom lšdowym miały d. wykształconš izomorficznš przemianę pokoleń-gametofit i sporofit ewoluowały równolegle-na poczštku ewolucji rolin lšdowych znajdujš się " psylofity" (osiowe o formach widlastych (dychotomicznych))-roliny lšdowe pochodzš od izomorficznych zielenic ramienicowatych-wskazujš na to: barwniki (chlorofil a+b, beta-karoten, luteina), skrobia jako materiał zapasowy w chloroplastach, celulozowa ciana komórkowa, oraz mechanizm cytokinezy (a dokładnie obecnoć fragmoplastu)-ewolucja rolin potoczyła się w 2 zasadniczych kierunkach: z izomorficznych ryniofitów w org. z dominacjš gametofitu (mszaki) i w org. z dominacjš sporofitu (paprotniki, zalšżkowe); tworzš szeregi ewolucyjne odpowiednio: mszaków i paprotnikówPrzyjęcie jednej z tych teorii ma zasadnicze konsekwencje systematyczneTarczowłosowate rozmnażajš się przez mitospory (2n) i oogamię (mejospory (n)); przemiany pokoleń brakParka decipiens- fosylny gatunek ColeochaetalesPsylofity:-Ryniofity (Rhyniophytina)-Kuksonia (Cooksonia pertoni)- najprostsza rolina z psylofitów-Rynia (Rhynia)- pęd płożšcy, pędy wyprostowane (główny i boczne) i terminalnie ułożone zarodnie; zróżnicowane tkanki-Horneophyton (Horneophyton)- dobrze poznano budowę zarodni i zarodników-Lyonophyton- poznano gametofit-Trimerofity (Trimerophytina)- najstarsza grupa rolin o sporoficie rozgałęzionym monopodialnie (nie widlasto), oraz o tendencji do tworzenia zarodni-Zosterofitofity (Zosterophyllophytina)- majš pastorałkowato zwinięte skręcone pędy i zarodnie na krótkich trzoneczkachhipotetycznie: osiowa struktura powstała na drodze przekształcenia heterotrychalnych zielenic o izomorficznej wymianie pokoleńkluczowy moment w ewolucji rolin- wykształcenie słupkaMechanizmy różnicowania się rolin lšdowych-powstanie i doskonalenie budowy osiowej sporofitu (t. telomowa)-przystosowania anatomiczne do rodowiska lšdowego (t. stelarna)-różnicowanie mejospor i org. generatywnych, w których one powstajš i rozwijajš się-koewolucja z grzybami i zwierzętami (owadami)-adaptacje do różnicujšcych się war. klim. i edaficznych na lšdzie (na przykładzie systemu form biologicznych- wg klasyfikacji Raunkiaera (f. jednoroczne do wieloletnich)Telom- jednoosiowe odgałęzienie ostatniego rzędu sporofitu opatrzone wišzkš przewodzšcšdobry przykład działania mechanizmów teorii telomowej jest filogeneza licia tarczowego skrzypów///ROBIĆ ZDJĘCIA SKRZYPU I WYSYŁAĆ PROFESOROWI++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++==========================================================================++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++3.Systematyka rolin i grzybów 11.03.2014.rZróżnicowanie walca osiowego u rolin lšdowych- schemat ogólny-protostela (psylofity),-aktynostela i plektostela (widłaki),-syfonostela (różne odmiany) (większoć paproci),-eustela (nagozalšżkowe i dwulicienne),-ataktostela (jednolicienne)Ewolucja mejospor i organów, w których one powstajš- szczególne znaczenie dla ewolucji-zarodnie i mejospory jednakowe (widłaki jednozarodnikowe; skrzypy 'jednakozarodnikowe', paprocie 'lšdowe'),-zróżnicowanie mejospor (mikro- i makro-) i zarodni (mikro- i makro-) (widłaki różnozarodnikowe; skrzypy 'różnozarodnikowe'; paprocie 'wodne'),-wykształcenie zalšżka/nasienia (widłaki nasienne (R.I.P.); nagozalšżkowe; nagonasienne),-wytworzenie słupka i owocu- całkowite uniezależnie zapłodnienia od wody (okrtozalšżkowe; okrytonasienne).Poryblin jeziorny- widłak różnozarodnikowy, ma makro- i mikrosporofil z makro- i mikrosporangium, produkujšce makro- i mikrosporyU wymarłych widłaków nasiennych powstawała tylko jedna rozwinięta makrospora (megaspora), w odrębie dużej zarodni (makrosporangium), osłoniętej okrywš. Rozwój gametofitu w makrosporangium!!!U nagozalšżkowych makrosporangium chronione już dodatkowš osłonkš (integumentem)- wykształca się zalšżek. Po zapłodnieniu okres spoczynkowy w rozwoju zalšżka- powstaje nasienie.Ewolucję rolin lšdowych zwieńczyło powstanie kwiatów ze słupkiem (słupkami)Funkcje słupka:-ochrona zalšżka i nasion-porednie zapłodnienie (łagiewka) sprzyja powstawaniu barier rozrodczych między populacjami, w których mogš zachodzić mutacje (łatwoć tworzenia gatunków)Hipoteza szyszkokwiatowa (euancjum)- kwiat skróconym pędem, jego częci to przekształcone licie; zakłada monofiletyzm.Hipoteza kwiatostanowa (pseudancjum)- kwiat efektem redukcji elementów płonnych; kwiaty obupłciowe wytworzyły się poprzez wytworzenie się zalšżków na szczycie kwiatostanów męskich.Porzšdkowanie wiata organizmów-istota klasyfikacji naukowej,-zasady metody i typy klasyfikacji,-rodzaje i metody klasyfikacji organizmów,-typy systemów,-wybrane reguły kodeksowe.Klasyfikowanie to:-operacja logiczna,-tworzenie kategorii ogólnych,-wychodzenie poza jednostkowe obiekty.Taksonomia sensu stricto- nauka o zasadach klasyfikacjiTaksonomia sensu lato- systematyka:-badanie i opis zmiennoci organizmów,-rozpatrywanie przyczyn i konsekwencji tej zmiennoci,-tworzenie systemu klasyfikacji.Takson= jednostka taksonomicznaPodstawowe taksony Królestwa (Regnum) Plantae:-Gromada (divisio) MagnolioPHYTA (okrytozalšżkowe)-Klasa (classis) MagnolioPSIDA (dwulicienne)-Rzšd (ordo) FagALES (bukowce)-Rodzina (familia) FagaCEAE (bukowate)-Rodzaj (genus) Quercus (dšb)-Gatune...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]