System por zaw w Polsce, Psychologia, przemysłowa, praca
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
System poradnictwa zawodowego w Polsce
WST
Ę
P
W Polsce od 1974 roku
1
poradnictwo zawodowe przypisano dwóm resortom:
1)
resortowi edukacji narodowej
(aktualnie Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu), a
w nim:
-
Krajowemu Ośrodkowi Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej (Wydziałowi
Poradnictwa Zawodowego);
-
sieci specjalistycznych instytucji terenowych – Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne
(dawniej: poradniom wychowawczo-zawodowym), zajmującym się zagadnieniami
orientacji i poradnictwa zawodowego dla młodzieŜy szkolnej oraz studiującej;
instytucją wspomagającym: Szkolnym Ośrodkom Kariery, Akademickim Biurom
Karier (działającym na pograniczu resortu edukacji i pracy, z którego są finansowane
granty);
2)
resortowi pracy i polityki społecznej
(aktualnie Ministerstwo Gospodarki i Pracy), w
tym:
-
-
sieci Centrów Informacji i Planowania Kariery Zawodowej (informacja i poradnictwo
zawodowe dla osób bezrobotnych i poszukujących pracy);
-
Powiatowym Urzędom Pracy, w tym specjalistyczne komórki organizacyjne ds.
poradnictwa zawodowego oraz Kluby Pracy (informacja i poradnictwo zawodowe dla
osób bezrobotnych i poszukujących pracy);
-
Ochotniczym Hufcom Pracy, wewnątrz którego utworzono, m.in.: Centralny
Metodyczny Ośrodek Informacji Zawodowej oraz działające w ramach Centrów
Edukacji i Pracy MłodzieŜy – Mobilne Centra Informacji Zawodowej, a takŜe Kluby
Pracy i MłodzieŜowe Biura Pracy (świadczą usługi dla młodzieŜy od 15 do 25 roku
Ŝycia);
instytucją wspomagającym: Gminnym Centrom Informacji (świadczą usługi w zakresie
informacji zawodowej).
Usługi w zakresie poradnictwa dla kadry Ŝołnierzy zawodowych, która traci pracę w
wyniku rekonwersji w wojsku –
Wojskowe Centrum Aktywizacji Zawodowej
2
.
Poradnictwem zawodowym w Polsce zajmują się równieŜ prywatne firmy, które
wyspecjalizowały się w świadczeniu odpłatnych usług, jednakŜe brak jest dokładnych
danych. Instytucje te zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
3
muszą
-
dokonać
wpisu
do
rejestru
agencji
zatrudnienia.
Działania
te
spowodują
uporządkowanie sytuacji na rynku usług w zakresie poradnictwa zawodowego.
Strukturę systemu poradnictwa zawodowego przedstawiono na rys. 1.
Z uwzględnieniem danego podziału w danym opracowaniu zostanie przedstawiona krótka
charakterystyka poszczególnych instytucji świadczących usługi z zakresu poradnictwa
zawodowego.
1
Uchwała nr 110 Rady Ministrów z dnia 3 maja 1974 r. w sprawie rozwoju i doskonalenia systemu orientacji i
poradnictwa zawodowego.
2
Na podstawie opracowania przygotowanego w kwietniu 2002 r. w oparciu o materiały m.in. Pani GraŜyny
Sołtysińskiej i Pana Włodzimierza Trzeciak.
3
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. 2004 nr 99 poz.
1001)
2
OHP
MGiP
Departament Rynku Pracy
MENiS
Centralny O
ś
rodek
Metodyczny Informacji
Zawodowej
KOWEZiU
Wydział Poradnictwa
Zawodowego
Centra Edukacji i Pracy
Młodzie
Ŝ
y
MCIZ
MBP
CIiPKZ
WUP
Poradnie Psychologiczno-
-Pedagogiczne
Kluby Pracy
PUP
–
Agencje
zatrudnienia
–
Instytucje
dialogu
społecznego
–
Instytucje
partnerstwa
lokalnego
- Instytucje
szkoleniowe
Szkoły gimnazjalne
SzOK
i ponadgimazjalne
Kluby Pracy
Uczelnie
wy
Ŝ
sze
ABK
O
Ś
BK
Placówki
naukowo-
-badawcze
GCI
Wojskowe Centrum
Aktywizacji
Zawodowej
Rys. 1. System poradnictwa zawodowego w Polsce (opracowanie własne)
PODSTAWOWE AKTY PRAWNE REGULUJ
Ą
CE DZIAŁALNO
ŚĆ
INSTYTUCJI
TWORZ
Ą
CYCH SYSTEM PORADNICTWA ZAWODOWEGO
Akty prawne –resort edukacji
Podstawowym aktem prawnym, z którego wynika konieczność organizacji i wspierania
poradnictwa zawodowego przez władze publiczne w Polsce jest Konstytucja Rzeczpospolitej
Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku.
Aktami prawnymi regulującymi kwestie poradnictwa w resorcie edukacji są
4
:
-
Ustawa z 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz.329 i Nr 106,
poz. 496) wraz z późniejszymi nowelizacjami,
-
Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania
i organizacji
pomocy
psychologiczno-pedagogicznej
w
publicznych
przedszkolach,
szkołach i placówkach (Dz. U. nr 11 poz. 114 ).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 roku w
sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno -
pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2003 r. nr 5, poz.
46).
-
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych
statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. nr 61 poz. 624 oraz z
2002 r. nr 10 poz. 96).
-
-
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie
ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. nr 15 poz. 142).
-
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2001 r. w sprawie
warunków i trybu przyjmowania uczniów do publicznych przedszkoli i szkół oraz
4
Szkolny doradca zawodowy (projekt). KOWEZiU, Warszawa, marzec 2003.
3
przechodzenia z jednych typów szkół do innych (Dz. U. Nr 97, poz. 1054 oraz z 2002 r. Nr
14, poz. 131)
-
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie
przypadków, w których wyjątkowo jest dopuszczalne zatrudnianie młodocianych, którzy
nie ukończyli szkoły podstawowej, oraz osób nie mających 15 lat, które ukończyły szkołę
podstawową (Dz. U. Nr 62, poz. 291)
-
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie
ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 15, poz.142 z późn. zm.)
-
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 15 września 1997 r. w
sprawie badań lekarskich kandydatów do szkół ponadpodstawowych lub wyŜszych,
uczniów tych szkół oraz studentów i uczestników studiów doktoranckich, którzy w trakcie
praktycznej nauki zawodu lub studiów są naraŜeni na działanie czynników szkodliwych,
uciąŜliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia, oraz sposobu dokumentowania tych badań
(Dz. U. Nr 120, poz. 767 i z 1998 r. Nr 58, poz.374)
Ś
wiadczenie usług poradnictwa zawodowego w resorcie pracy reguluj
ą
nast
ę
puj
ą
ce akty
prawne
-
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
(Dz.U. 2004 nr 99 poz. 1001)
-
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 31 sierpnia 2004 r. w sprawie
warunków i trybu refundacji ze środków Funduszu Pracy kosztów wyposaŜenia i
doposaŜenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, przyznawania
bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej i refundowania kosztów
pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa oraz wymiaru dopuszczalnej pomocy (Dz.U.
2004 nr 196 poz. 2018)
-
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 sierpnia 2004 r. w sprawie organizacji i
trybu przeprowadzania kontroli przez wojewodów i organy celne oraz sposobu ich
współdziałania z innymi organami (Dz.U. 2004 nr 198 poz. 2037)
-
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 6 października 2004 r. w sprawie
szczegółowego trybu przyznawania zasiłku dla bezrobotnych, dodatku
szkoleniowego, stypendium i dodatku aktywizacyjnego (Dz.U. 2004 nr 219 poz.
2222)
-
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 października 2004 r. w
sprawie rejestru instytucji szkoleniowych (Dz.U. 2004 nr 236 poz. 2365)
-
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 20 października 2004 r. w
sprawie
trybu
nadawania
licencji
zawodowych
pośrednika
pracy
i
doradcy
zawodowego (Dz.U. 2004 nr 238 poz. 2393)
-
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie sposobu
organizacji uzupełnienia wykształcenia ogólnego młodzieŜy w Ochotniczych Hufcach
Pracy oraz zdobywania przez nią kwalifikacji zawodowych (Dz.U. 2004 nr 262 poz.
2604)
-
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 26 listopada 2004 r. w sprawie
rejestracji bezrobotnych i poszukujących pracy (Dz.U. 2004 nr 262 poz. 2607)
-
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie
rejestru agencji zatrudnienia (Dz.U. 2004 nr 262 poz. 2608)
-
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie
klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej
stosowania (Dz.U. 2004 nr 265 poz. 2644)
-
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 30 grudnia 2004 r. w sprawie
szczegółowych zadań i organizacji Ochotniczych Hufców Pracy (Dz.U. 2005 nr 6
poz. 41)
4
-
Projekt standardu usługi "Poradnictwo zawodowe". Standard usług rynku pracy. Im-
proving Quality of Employment Promotion Services Phare Project. Polska Agencja
Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2004r.
PORADNICTWO ZAWODOWE W RESORCIE EDUKACJI
1. KRAJOWY O
Ś
RODEK WSPIERANIA EDUKACJI ZAWODOWEJ
i USTAWICZNEJ (KOWEZiU)
5
KOWEZiU jest centralną, publiczną placówką doskonalenia nauczycieli o ogólnopolskim
zasięgu działania. Organem prowadzącym Ośrodek jest Minister Edukacji Narodowej i
Sportu.
Problematyką poradnictwa zawodowego zajmuje się Wydział Poradnictwa Zawodowego,
który realizuje w tym zakresie następujące zadania:
·
promowanie i wdraŜanie koncepcji szkolnego doradcy zawodowego;
·
przygotowanie
programów
kształcenia
i
dokształcania
szkolnego
doradcy
zawodowego;
·
opracowywanie materiałów metodycznych dla szkolnych doradców zawodowych;
·
koordynowanie i monitorowanie pilotaŜowego wdraŜania programów kształcenia
szkolnych doradców zawodowych;
·
współpraca i wymiana doświadczeń z instytucjami krajowymi, realizującymi zadania
z zakresu poradnictwa zawodowego;
·
realizacja projektu Narodowe Centrum Zasobów Poradnictwa Zawodowego, którego
celem jest wspieranie mobilności edukacyjnej i zawodowej obywateli Europy
(Euorguidance Network):
-
zbieranie
i
opracowywanie
informacji
na
potrzeby
europejskiego
portalu
edukacyjnego PLOTEUS www.europa.eu.int/ploteus;
-
współpraca i wymiana informacji edukacyjnych i zawodowych w ramach sieci
EUROGUIDANCE www.nrcgkowez.edu.pl;
realizacja międzynarodowych projektów z zakresu poradnictwa zawodowego.
-
5
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]